02 oktober 2017

Deltaplan vereist om mismatch tussen onderwijs en bedrijfsleven op te heffen

Door: Huib Tieleman - Hoofd BIM Center bij BAM Bouw en Vastgoed

Twee actuele feiten:

  • Digitalisering in de Bouw kent een exponentiele groei
  • BIM vaardige en technisch geschoolde mensen zijn onvoldoende beschikbaar

In aanloop naar de BIM Onderwijsdag op 10 oktober aanstaande zijn er al veel artikelen geschreven over de mismatch tussen de vraag uit het bedrijfsleven en het aanbod (uitstroom studenten) vanuit het onderwijs. Mijn collega’s uit het bedrijfsleven omschrijven haarscherp de actuele schaarste aan BIM vaardige en technisch geschoolde werknemers, vertegenwoordigers van de brancheverenigingen geven aan dat de samenwerking met de onderwijsinstellingen te wensen over laat en zelfs docenten uit het onderwijs onderkennen dat zij de voorliggende problemen eigenlijk niet zelfstandig het hoofd kunnen bieden.

Kortom, voldoende content om de BIM Onderwijsdag inhoud te geven.

Waar gaat de BIM Onderwijsdag toe leiden?

Maar waar gaat deze BIM Onderwijsdag toe leiden? Staan we er over een jaar beter voor? Hebben onderwijs en bedrijfsleven elkaar over een jaar echt gevonden? Of …………?

Ik heb het voorgevoel dat veel deelnemers aan de BIM Onderwijsdag dinsdagavond 10 oktober met een ‘goed gevoel’ huiswaarts keren. Het is immers een unieke bijeenkomst waarop onderwijs en bedrijfsleven met elkaar stil kunnen staan rondom het thema ‘BIM vaardigheid in de arbeidsmarkt, nu en in de toekomst’. Alleen al de volgende feiten zullen bijdragen aan dit ‘goede gevoel:

  • Er is een podium om de actuele problematiek uit het bedrijfsleven over het voetlicht te brengen.
  • De voorgenomen plannen uit de onderwijsinstellingen worden aangehoord.
  • We met elkaar in discussie te treden.

Maar toch ………., hoewel ik mijn deelname aan de BIM Onderwijsdag als een enorme kans zie om persoonlijk een steentje bij te dragen aan het oplossen van de mismatch tussen de vraag vanuit het bedrijfsleven en het aanbod vanuit het onderwijs blijf ik met een akelig onderbuikgevoel zitten. Ik heb het sterke vermoeden dat er veel meer nodig is om het voorliggende probleem het hoofd te bieden.

De snelheid waarmee de digitalisering zijn intrede doet binnen het bouwproces

Wanneer ik alleen al kijk naar de snelheid waarmee de digitalisering zijn intrede doet binnen het bouwproces (ontwerp, engineering, voorbereiding, realisatie, beheer & onderhoud) en welke eisen dit stelt aan medewerkers welke binnen dit proces acteren, nu en in de toekomst, dan vermoed ik dat de kloof tussen vraag en aanbod alleen maar groter wordt. Als buitenstaander van het onderwijs (lees: ‘klant’, in de zin van afnemer van studenten) zie ik dat nieuwe technische ontwikkelingen zeer geleidelijk opgenomen worden binnen de curricula. Een lineaire groei, met een geringe hellingshoek, in tegenstelling tot een exponentiële groei van de digitaliseringsgraad in de bedrijfsprocessen en werkmethodieken.

Twee snelheden welke de BIM Onderwijsdag niet bij elkaar gaat brengen!

Internationale concurrentie

Het probleem is groot, mega groot, en de urgentie om het probleem op te lossen moet op het hoogste niveau ingeschaald worden. Wat mij betreft zijn alle ingrediënten aanwezig om te spreken van ‘code rood’. Wanneer het bedrijfsleven door een gebrek aan goed opgeleide mensen de vereiste digitaliseringsslag onvoldoende inhoud kan geven dan zal de internationale concurrentie onze positie overnemen. Waar Nederland nu op technisch niveau nog steeds een vooraanstaande positie heeft kan dit beeld in snel tempo keren.

Maar wat dan? Wanhopen heeft geen zin, de schouders eronder en aanpakken, dat moet het gezamenlijk devies zijn van de drie bij dit thema betrokken stakeholders: Onderwijs, Bedrijfsleven en Overheid.

Intensieve samenwerking tussen Onderwijs, Bedrijfsleven en Overheid

Als geboren en getogen Zeeuw vind ik het tijd om het concept ‘Deltaplan’ uit de kast te halen. Een Deltaplan om de mismatch tussen de vraag uit het bedrijfsleven en het aanbod vanuit het onderwijs op te heffen. Een plan waar Onderwijs en Bedrijfsleven niet meer naar elkaar wijzen, maar de handen in elkaar slaan om uiteindelijk, gesteund door de Overheid, het Technisch Onderwijs binnen Nederland weer echt op de kaart te zetten en het Bedrijfsleven de mogelijkheden te bieden om de internationale concurrentie te weerstaan. Een plan waar thema’s als studierichtingen, eindtermen, kennis en vaardigheden docenten, bij- en omscholing, participatie van het bedrijfsleven, onderwijsvormen, onderwijsmiddelen, financiering, aan bod komen.

We gaan er op 10 oktober een mooie dag van maken. We gaan het zaadje planten voor een intensieve samenwerking tussen Onderwijs, Bedrijfsleven en Overheid, wat mij betreft onder de noemer:

‘Deltaplan Vernieuwing Technisch Onderwijs’

Huib Tieleman
Hoofd BIM Center
BAM Bouw en Vastgoed
Email: huib.tieleman@bam.com